دیپ فیک چیست؟ و چه قابلیت هایی دارد؟

دیپ فیک چه قابلیت‌هایی دارد؟

دیپ فیک DeepFake از ترکیب دو واژۀ دیپ Deep به معنای عمیق و فیک Fake به معنای جعلی تشکیل شده‌است. این برنامه براساس هوش مصنوعی کار می‌‎کند و قادر است تصاویر انسان را به‌صورت واقع‎‌گرایانه تولید کند. در فناوری دیپ فیک که معنای تحت‌اللفظی آن جعل عمیق می‎‌شود، از الگوریتم یادگیری ماشین با نام «شبکه‌های مولد تخاصمی» یا Generative Adversarial Networks استفاده می‌شود تا بتواند تصاویر یا ویدیوهای موجود را با مجموعه‌ای از تصاویر و ویدیوهای منبع، ترکیب نماید.

الگوریتم‌های GAN از دو مدل هوش مصنوعی تشکیل می‌شوند که وظیفۀ یکی از آن‌‎ها تولید محتوا یا همان تولید تصاویر افراد است. در حالی که وظیفۀ مدل رقیب، تشخیص واقعی بودن و یا جعلی بودن عکس تولید شده‌است. شاید در مراحل اولیۀ هوش مصنوعی این برنامه قادر باشد که عکس جعلی را از عکس واقعی تشخیص دهد اما با گذشت زمان، عملکرد مدل هوش مصنوعی این برنامه به اندازه‌ای افزایش می‌یابد که تشخیص جعلی بودن محتوای تولیدشده برای مدل رقیب بسیار سخت می‌شود.

این فناوری در سال 2014 توسط یک دانشجوی مقطع دکترا به نام «ایان گودفلو» اختراع شد که امروزه توانسته است تأثیر بسیار زیادی بر زندگی افراد مختلف بخصوص سلبریتی‌ها و سیاستمداران داشته باشد.

دیپ فیک در چه جاهایی کاربرد دارد؟

از فناوری DeepFake می‌توان برای ایجاد محتوای صوتی و تصویری متقاعد‌کننده و در عین ‌حال غیرواقعی استفاده کرد.

این فناوری از ابتدای به‌وجود آمدن تاکنون پیشرفت‌های بسیاری کرده‌است به طوری که با استفاده از آن می‌توان کارهای خلاقانه و البته ترسناک و خطرناکی انجام داد به طوری که هیچ کس نتواند پی به جعلی و غیرواقعی بودن آن ببرد.

از چند سال گذشته تاکنون افراد با استفاده از برنامۀ فتوشاپ می‌توانستند کارهایی از قبیل ساخت و جعل کردن تصاویر را انجام دهند اما با وجود برنامۀ دیپ فیک که از تکنولوژی هوش مصنوعی برخوردار است، ما با چیزی بسیار فراتر از فتوشاپ روبه‌رو هستیم که می‌تواند مبحثی کاملاً متفاوت و نگران‌کننده‌تر از جعل عکس یک نفر در فتوشاپ باشد.

به گزارش کارمادیو ، تکنولوژی به‌کاررفته در دیپ فیک سبب می‌شود تا نه تنها عکس بلکه فیلم‌ها و ویدئوها را نیز دستخوش تغییرات خاص کرد. به‌عنوان مثال ترکیب دو تصویر در یک ویدئو به‌گونه‌ای رخ می‌دهد که می‌تواند فرد یا افراد مختلف را در حال گفتن جملات و یا در حال انجام کارهایی نشان دهد که هرگز در واقعیت رخ نداده است، بنابراین ممکن است دیپ فیک قادر باشد شخص مذکور را در فیلم‌های غیراخلاقی نمایش دهد به طوری که آن فرد هرگز در چنین جایگاه یا فیلمی اصلا حضور نداشته باشد. ترسناک‌ترین و یا خطرناک‌ترین بخش این برنامه نیز همین است که می‌توان با استفاده از آن، فیلم ها و ویدئو‌هایی را تولید کرد که به سبب واقع‌گرایانه بودن‌شان نتوان میان حقیقی بودن و یا دروغین بودن آن‌ها تمایزی قائل شد.

آیا فناوری دیپ فیک خطرناک است؟

با توجه به آنچه دربارۀ این برنامه در قسمت‌های پیشین گفتیم، می‌توان اذعان کرد که هیچ برنامه‌ای به خودی خود خطرناک نیست اما می‌تواند کاربردهایی داشته باشد که برای سلبریتی‌ها و یا سیاستمداران خطرهایی را به همراه بیاورد. همچنین این مسئله زمانی شکل ترسناک‌تری پیدا می‌کند که متوجه می‌شویم نرم‌افزارهای دیپ فیک نه تنها به‌راحتی قابل دسترسی هستند، بلکه هرروزه آنقدر به قابلیت‌ها و توانایی‌های آن افزوده می‌شود که تشخیص تصاویر و ویدئوهای این تکنیک برای کاربران سخت و سخت‌تر خواهد شد.

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، تصاویر و ویدئوهایی که به‌وسیلۀ DeepFake ساخته و تولید می‌شوند، آنقدر واقعی و غیرقابل تشخیص است که می‌تواند به‌راحتی شهرت و آبروی افراد را هدف خود قرار دهد. در حقیقت DeepFake اسلحه‌ای بسیار خطرناک است که در دست مجرمان سایبری حرفه‌ای قرار دارد به طوری که از آن می‌توان برای هر هدفی استفاده کرد.

آیا راه‌حلی برای تشخیص محتوای دیپ فیک وجود دارد؟

همان‌طور که دیپ فیک از تکنولوژی هوش مصنوعی برای تولید محتوا استفاده می‌کند، الگوریتم‌‎هایی هم به‌وجود آمده‌‎اند که با استناد به آن‌ها می‌‎توان متوجه شد چه محتواهایی توسط این برنامه ایجاد شده و واقعی نیستند. این الگوریتم‌ها نیز براساس هوش مصنوعی ایجاد شده‌اند و می‌توانند نشانه‌هایی را در عکس‌ها و ویدیوهای غیرواقعی بیابند و آن‌ها را تشخیص دهند. شما می‌توانید با استفاده از راهکارهایی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم، متوجه شوید که چه محتواهایی جعلی و غیرواقعی هستند.

• در محتواهایی که توسط دیپ فیک ساخته می‌‎شود رنگ پوست متفاوت بوده و غیرواقعی به نظر می‌رسد.
• نکتۀ دیگری که کمک می‌کند تا بتوان ویدئوهای جعلی را باز شناخت، حرکات غیرطبیعی لب‌ها هنگام صحبت کردن است که نشانگر وجود ارتباط و عملکرد بسیار ضعیف بین آن‌هاست.
• محتواهای ساخته‌شده توسط دیپ فیک نوردهی غیرطبیعی دارند.
• در هر فریم عکس یا فیلم شما با پیکسل‌های اضافی روبه‌رو خواهید شد.

جمع‌بندی کارمادیو

هیچ کس نمی‌تواند به‌طور مطمئن بگوید که آیندۀ تکنولوژی DeepFake چگونه خواهد شد. در ضمن دقیقاً نمی‌توان گفت که تاکنون چه تعداد محتوا توسط این برنامه تولید شده و در فضاهای مجازی قرار گرفته‌است. اما در سال 2019، گزارشی توسط CNN منتشر شده‌است که نشان می‌دهد دست کم ۱۴۶۸۷ ویدیوی آنلاین تولیدشده توسط DeepFake، در فضای مجازی قرار گرفته‌است. این امر نشان می‌دهد که شناخت کاربران از این تکنولوژی بسیار کم بوده‌است به طوری که بسیاری این محتواها را باور کرده و اقدام به پخش آن می‌کنند، بدون آن‌که بدانند حقیقت ماجرا چیزی نیست که می‌بینند.