پرکاربردترین تجهیزات الکتریکی و صنعتی
در دنیای امروز که همه امور توسط برق و انرژی الکتریکی اداره و راه اندازی میشود، آشنایی با پرکاربردترین محصولات صنعتی الکتریکی بسیار مفید است. در این میان میتوان از ترمز الکتروموتور، کفپوش عایق و تابلو برق صنعتی نام برد. ترمز الکتروموتور یا همان ترمز موتور الکتریکی یکی از مهم ترین اجزا صنعتی در تولید و توسعه موتورهای الکتریکی به حساب می آید که امروزه در تمام وسایل الکتریکی کارایی دارد. تابلوبرق های صنعتی نیز یکی از مهم ترین لوازمی میباشد که در تمامی ساختمان ها و آپارتمان ها بدون هیچ استثنایی پیدا میشود. تابلو سلول ریتال نیز یکی از انواع برجسته این محصولات میباشد. بله درست شنیدید! کفپوش عایق نیز یکی از محصولات مرتبط با الکتریسیته به حساب می آید که در ادامه به رمز و راز و چگونگی کارکرد آن ها خواهیم پرداخت.
تابلو برق صنعتی چیست
تابلو برق صنعتی معمولا شامل یک محفظه فلزی است که قطعات مختلفی درون آن نصب می شود. این قطعات بنا به کاربرد تابلو برق، متفاوت است. کاربرد دیگر این محفظه ها، محافظت افراد در برابر برق گرفتگی است. این تابلو ها از خود تجهیزات در برابر عوامل محیطی نیز محافظت می کنند. به بیان دیگر یک تابلو برق صنعتی یک نوع قفسه است برای تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی با اهداف سوییچ کلید ها، دستگیره ها و نمایشگر ها و هم چنین برای جلوگیری از وارد شدن شوک به تجهیزات و حفاظت محتوای جعبه از محیط و جلوگیری ار برق پرفتگی.
تابلو برق تنها بخشی از تجهیزات است که توسط کاربر قابل دیدن است. این جعبه ممکن است هم با اهداف کاربردی و هم برای زیبایی طراحی شده باشد. پکیج های الکترونیکی بر اساس نیاز کاربر و همچنین کاربردشان در صنعت در انواع مختلفی ساخت و عرضه میشوند. بعضی از این موارد عبارتند از: اتلاف گرما، اختلال فرکانس های رادیویی، محافظت در برابر تخلیه الکترواستاتیکی.هم چنین ممکن است محدودیت هایی در زمینه های کاربردی، زیبایی و نیز تجاری در طراحی تابلو برق صنعتی وجود داشته باشد.
انواع تابلو برق صنعتی
محفظه های برقی معمولاً از پلاستیک های سفت و سخت یا فلزاتی مانند فولاد، استیل ضدزنگ یا آلومینیوم ساخته می شوند.تابلوهای فلزی ممکن است نقاشی شده یا گالوانیزه باشند که باعث میشود طراحی بسیار منحصر به فرد یا خیلی خیلی ساده ای داشته باشند. تجهیزات تولید انبوه معمولاً دارای تابلو های سفارشی هستند چرا که تابلو های برق صنعتی های استاندارد برای قطعات محدود و تولیدات کوچک قابل استفاده اند. محفظه های پلاستیکی در جاهایی کاربرد دارد که در محیط های سرپوشیده قرار بگیرند. این نوع محفظه ها در محیط هایی با شرایط نامساعد قابل استفاده نیستند. محفظه های فلزی به دلیل رسانایی الکتریکی، باعث اتصال ایمن و محافظت تجهیزات درون محفظه از اختلالات الکترومغناطیسی می شوند. محفظه های غیر فلزی ممکن است مراحل نصب اضافی را لازم داشته باشند تا اتصالات درون سیستم قابل قبول شود. از این رو تابلو برق های صنعتی یکی از تجهیزات الکتریکی پر کاربرد به حساب می آیند.
تابلو سلول ریتال
تابلو سلول ریتال یکی از تابلو برق های پرکاربرد در انواع مراکز، ادارات و ساختمان های صنعتی، کارخانجات، کارگاهها، ادارات، بانکها، فروشگاهها، واحدهای مسکونی لوکس و… است. این نوع تابلو برق معمولاً برای مکانهایی که فضا و آمپر مصرفی کمی دارند مورداستفاده قرار می گیرند. ازنظر کاربرد، کارایی بسیار بسیار مشابهی با تابلوهای سیواکن دارند؛ ولی مونتاژ آنها آسان تر بوده و زمان کمتری نسبت به تابلوهای سیواکن می برند. دلیل راحت تر بودن مونتاژ این تابلو این است که فقط باید سلولهای جدا به یکدیگر کوپل مکانیکی شوند. تابلو طرح ریتال دارای دو نوع دیواری و ایستاده میباشد.
تابلو سلول ریتال دیواری
تابلو سلول ریتال دیواری خود به دو مدل تقسیم می شود: تابلو طرح ریتال دیواری AE و تابلو طرح ریتال دیواری CM. این دو مدل تابلو هردو دیواری هستند ولی ازنظر ابعاد با یکدیگر متفاوت هستند. از این دو، مدل CM را میتوان به صورت 2×2 و یا در ابعاد بزرگ تولید کرد.
تابلو سلول ریتال ایستاده
تابلوهای برق صنعتی ایستاده طرح ریتال نیز به دو مدل تقسیم میشوند: تابلو طرح ریتال ایستاده PS4000 و تابلو طرح ریتال ایستاده ES5000. این دو مدل تابلو تفاوتهای زیادی باهم دارند و هرکدام از آنها دارای خصوصیات منحصربهفردی است.
تابلو طرح ریتال ایستاده مدل PS4000: این مدل این امکان را برای شما فراهم می کند تا چند سلول را به یکدیگر متصل کنید تا به ابعاد موردنیاز دست پیدا کنید. دیوارههای پهلویی و پشتی این مدل یکپارچه نبوده و بهوسیله پیچ به هم متصل میشوند. بههمیندلیل، قابلیت گسترش ابعاد را دارد. اما اگر شما تنها به یک سلول نیاز دارید، بهتر است بهجای آن از مدل ES5000 استفاده کنید. دلیل آن هم این است که مدل ES5000 ارزان تر از مدل PS4000 است.
تابلو برق صنعتی طرح ریتال ایستاده مدل ES5000: در این مدل، تمامی دیوارههای پهلویی و پشتی یکپارچه هستند و قابلیت اینکه در آینده بتوانید آنها را گسترش بدهید ندارند. اما مزیت بزرگ این مدل ارزان تر بودن آن نسبت به مدل PS4000 است.
در ادامه به بررسی و توضیح الکتروموتور، ترمز الکتروموتور و موتورهای الکتریکی خواهیم پرداخت. بنظر شما داخل تابلو برق های صنعتی و یا تابلو سلول ریتال از اینگونه موتورهای الکتریک استفاده میشود؟ اگر استفاده میشود چه کاربردی دارد و به چه منظوری استفاده میشود؟ اگر شما هم مثل من کنجکاو هستید پس تا انتها مقاله همراه ما باشید.
ترمز الکتروموتور
می دانیم که ترمز وسیله ای برای کاهش سرعت تجهیزات متحرک یا چرخان مانند وسایل نقلیه ، لوکوموتیو و یا قطع جریان برق پس از خاموش شدن دستگاه های الکتریکی است.
انواع ترمز الکتروموتور
ترمزها برای کاهش یا متوقف کردن سرعت موتورها استفاده می شوند. انواع مختلفی از موتورهای موجود موتورهای DC ، موتورهای القایی، موتورهای سنکرون، موتورهای تک فاز و غیره وجود دارد و ویژگیهای این موتورها با یکدیگر متفاوت است. از این رو این روش ترمز نیز با یکدیگر متفاوت است. اما ما می توانیم ترمز را به طور عمده به سه قسمت تقسیم کنیم که تقریباً برای هر نوع موتور قابل استفاده است.
ترمز احیا کننده
این نوع ترمز هر وقت سرعت موتور بیش از سرعت سنکرون باشد اتفاق می افتد. این روش ترمز به عنوان ترمز احیا کننده انرژی نامیده می شود زیرا در اینجا موتور به عنوان ژنراتور عمل می کند و به خود منبع تغذیه ، از موتورها جریان وارد می شود. معیار اصلی ترمز احیا کننده این است که روتور باید با سرعتی بالاتر از سرعت سنکرون بچرخد ، تنها در این صورت موتور به عنوان ژنراتور عمل می کند و جهت جریان از طریق مدار و جهت گشتاور معکوس و ترمز ایجاد می شود. تنها نقطه ضعف این نوع ترمز این است که موتور باید با سرعتی بالاتر از سنکرون کار کند که ممکن است به صورت مکانیکی و الکتریکی به موتور آسیب برساند، اما در صورت وجود منبع فرکانس متغیر، ترمز احیا کننده با سرعت زیر سنکرون قابل انجام است.
ترمز جریان معوس الکتروموتور
نوع دیگر ترمز ، نوع ترمز جریان معکوس است. در این روش ترمینال های منبع معکوس می شوند ، در نتیجه گشتاور ژنراتور نیز معکوس می شود که در برابر چرخش عادی موتور مقاومت می کند و در نتیجه سرعت کاهش می یابد. در حین وصل، مقاومت خارجی نیز برای محدود کردن جریان در مدار اضافه می شود. مهم ترین نقطه ضعف این روش این است که در این ترمز توان هدر می رود.
ترمز دینامیکی
روش دیگر برای معکوس کردن جهت گشتاور و ترمز موتور ترمز دینامیکی است. در این روش ترمز ، موتور که در حالت کار است از منبع جدا شده و به یک مقاومت متصل می شود. هنگامی که موتور از منبع جدا می شود ، روتور به دلیل اینرسی چرخش خود را حفظ می کند و به عنوان یک مولد خود تحریک کار می کند. هنگامی که موتور به عنوان ژنراتور کار می کند ، جریان و گشتاور معکوس می شود. در حین ترمز برای حفظ گشتاور ثابت مقاومت ها بخش به بخش از مدار خارج می شوند.
آشنایی با ترمز SEW
ترمز SEW یا ترمز الکترومغناطیسی «اس ای دبلیو» در انواع سیستم های ترمز مکانیکی اعم از تکی یا دوبل تولید و عرضه میشود که روی انواع الکتروموتورها تعبیه و استفاده میشود. تنوع بالا در سایز ترمزها و گشتاورهای ترمز مختلف، موجب میشود تا خریداران بتوانند با اطمینان ترمز ایده آل برای کاربرد مورد نظرشان را تهیه کنند.
عملکرد ترمز SEW در الکتروموتور
در تصویر زیر عملکرد ترمزهای مگنتی مشخص شده است. سمت راست تصویر، ترمز در حالت وصل جریان برق و آزاد بودن نشان داده شده است، در این حالت نیروی مغناطیسی ایجاد شده بین صفحه و بدنه، بر نیروی فنر غلبه کرده و باعث فشرده شدن فنرها و رها شدن موتور برای حرکت میشود و در سمت چپ تصویر با قطع جریان برق، ترمز عمل کرده و دیسک توسط نیروی فنر با موتور اصطکاک پیدا کرده و باعث توقف حرکت آن میشود.
استفاده از ترمز الکتروموتور برای موتورهای القایی در بعضی کاربردهای صنعتی به خاطر توقف آنی دستگاه در لحظه توقف کنتاکتور، به عنوان اصل و اساس طراحی قرار میگیرد. نصب ترمز الکتروموتور در دستگاههایی چون بالابرهای نفربر، آسانسور، تاور کلایمرها، انواع جرثقیل وینچی، موتور گیربکس نوار نقاله های انتقال مواد تحت زاویه و دستگاه های شرینک و بسته بندی و… کاربردهای فراوانی دارد.
از مزایای این ترمز میتوان به طراحی بدنه کوتاه که منجر به کاهش وزن و طول فریم موتور می شود،
طیف گسترده ی موارد انتخابی، واحد تشخیص و مانیتورینگ سایش ترمز و ایمنی کامل اشاره کرد.
قطع برق و ترمز الکتروموتور
کارایی ترمز الکتروموتور آنجایی به چشم می آید که باعث جلوگریری از اتفاق افتادن خطرات احتمالی و گاهن خطرات منجبر به مرگ و میر میشود. تصور کنید که جریان برق قطع شده است اما ترمز الکتروموتور آسانسور به درستی کار نمیکند و باعث جلوگیری و کاهش سرعت آسانسور یا توقف کامل آن نمیشود! حتی تصور اتفاقی که ممکن است بیفتد درد آور خواهد بود و اینجاست که متوجه اهمیت عملکرد آن میشویم.
کارایی این ترمز به شکلی است که پس از قطع جریان برق در هر سیستم الکترونیکی متحرک، ترمز الکتروموتور فعال میشود و با توجه به نیاز و برنامه پیاده سازی این سیستم الکتریکی باعث توقف کامل یا کاهش سرعت آن وسیله میشود.
نوبتی هم که باشد نوبت پرداختن به سومین وسیله یعنی کف پوش عایق که توسط بشر در حوزه الکتریسته تولید شده است است. حتما اسم کفپوش عایق به گوشتان خورده است! اگر هم نخورده است هیچ ایرادی ندارد زیرا قرار است در ادامه این مقاله به توضیح کامل و جامع این وسیله پر کاربرد و قابل اطمینان بپردازیم.
کف پوش عایق برق چیست
استفاده از کفپوش عایق برق که از جنس پلاستیک یا پلیمرهای ضد الکترسیته می باشند برای جلوگیری از خطر برق گرفتگی در مکان هایی که پرسنل آن با تجهیزات برقی سر و کار دارند ضروری می باشد. این کفپوش ها با نام های مختلفی همچون : کفپوش فشار قوی ، فرش عایق برق ، لاستیک زیرپایی عایق ، کفپوش لاستیکی عایق ، عایق ترانس ، عایق تابلو برق ، لاستیک زیر پایی ضد برق ، کسری مت ،کفپوش عایق الکتریکی و لاستیک ایمنی عایق شناخته می شوند. کارایی اصلی این کفپوش ها جلوگیری از برق گرفتگی و شکل گرفتن چرخه جراین الکتریسته است.
طبق تحقیقات انجام شده و آمارهای به دست آمده سالانه میلیون ها کارگر در سراسر جهان و دنیا بر اثر بروز حوادث ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی جان خود را از دست داده، نقص عضو شده و یا آسیب جدی می بینند. برق گرفتگی ناشی از عدم رعایت نکات ایمنی که عواقب بسیار شدید مانند سوختگی خارجی و داخلی بدن را به همراه دارد یکی از این دسته حوادث آسیب رسان می باشد. بنابراین با استفاده از تجهیزات ایمنی یعنی همین کفپوش های عایق و آموزش به کارگران در رابطه با رعایت نکات ایمنی می توان از جان کارگرانی که در معرض خطر هستند محافظت کرد.
جلوگیری از برق گرفتگی توسط کفپوش عایق برق
مفپوش عایق برق و یا فرش عایق برق باید در مکانهایی که دارای تجهیزات برقی است قرار بگیرد. افرادی که با این تجهیزات کار می کنند و احتمال خطر برق گرفتگی برایشان وجود دارد باید روی این فرش ها بایستند تا در صورت بروز شوک های الکتریکی ناگهانی که از طریق پا و اتصال به زمین رخ می دهد محافظت شوند. زمانی که جریان برق از فرد عبور کند در صورتی که در زیر پای فرد فرش عایق باشد این مدار الکتریکی توسط آن قطع می شود و دیگر جریان برق نمی تواند از بدن عبور کند بنابراین خطرهایی همچون برق گرفتگی و آتش سوزی رخ نمی دهد. از این رو میتوان از کف پوش عایق به عنوان یکی از لوازم ایمنی پرکاربرد در صنعت یاد کرد چرا که باعث نجات و یا حدقال رهایی از آسیب دیدن افراد و کارکنان میشود.
نام های رایج کفپوش عایق برق
از آن جایی که کف پوش عایق برق در صنعت و در جاهای مختلف مثل مراکز اداری و یا انواع کارپاه ها استفاده میشود، نام ها و القاب متفاوتی دارد که دانستنشان باعث جلوگیری از سردرگمی شما میشود. فرش عایق ، کفپوش لاستیکی عایق ، کفپوش فشار قوی ، لاستیک زیرپایی عایق ، کفپوش برق ، لاستیک زیرپایی ضد برق ، عایق ترانس ، عایق تابلو برق ، کفپوش ضد برق ، لاستیک عایق برق و لاستیک ایمنی عایق از اسامی است که میتوان برای کف پوش عایق برق استفاده کرد.
ابعاد کفپوش عایق برق
کفپوش عایق برق بهصورت رولی هستند و عرض یک متر و ضخامت 3و 4 میلیمتر دارند که اغلب در اماکن صنعتی به مار میروند. طول کفپوشها به درخواست مشتری بستگی دارد و همچنین این قابلیت را دارند که در ابعاد متفاوت با توجه به نیاز مصرف کننده تهیه و تولید شود. از این رو میشود نتیجه گرفت که هیچ گونه محدودیتی در تولید و یا تهیه این فرش ها وجود ندارد و کاملا متناسب با خواسته و جهت رفع نیاز مشتری تهیه و عرضه میشود.
ویژگی های کفپوش عایق برق
کفپوش های عایق برق دارای دارای خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی هستند که باعث افزایش کاربردها و بالا رفتن سطح ایمنی آن ها میشود.
یکی از این ویژگی های قابل توجه و کارآمد خاصیت غیر قابل اشتعال بودن و ضد آتش سوزی میباشد. یعنی این کفپوشها به گونه ای طراحی شده اند که جنسشان از پلیمرهای نسوز و غیر قابل اشتعال میباشد تا از سطح ایمنی بسیار بسیار بالایی برخوردار باشند. شاید فکر کنید که این ویژگی یک ویژگی پیش پا افتاده و یا غیر کاربردی است. در صورتی که همین ویژگی تا به حال جون هزاران انسان را نجات داده است.
امیدوارم این مقاله برای شما عزیزان مفید فایده قرار گرفته باشد. ما در این مقاله قصد داشتیم شما مخاطبان گرامی را با 3 تا از محصولات کاربرد در حوزه الکتریکی و الکترونیکی آشنا کرده و از ضرورت های آن ها برای شما بگوییم. همان طور که میدانید این محصولات شامل تابلو برق صنعتی و تابلو سلول ریتال، کفپوش عایق برق و ترمز الکترو موتور هستند. در آخر باید گفته شود که کهک ترین اصل در هر کای رعاست اصول ایمنی در آن است.